Het SI-gewricht is een populair aandachtsgebied voor veel ruiters, trainers en instructeurs. Vaak wordt het aangewezen als een belangrijke oorzaak van kreupelheid. Wat is het SI en waarom is het zo belangrijk?
Wat is het SI gewricht?
Het SI-gewricht is de verbinding tussen het sacrum of heiligbeen en het ilium (onderdeel van de heup). Het gewricht is anders opgebouwd dan de meeste gewrichten in het paard doordat er geen kraakbeen of gewrichtsvloeistof aanwezig is. Het sacrum en ilium worden door een stevig ligament met elkaar verbonden. Het dragend vermogen van een paard, het gaan zitten onder de man, het onderbrengen van de achterbenen en het verzamelen van de gangen; allen vergen ze heel veel kracht. Deze kracht die, voornamelijk door de achterhand wordt geleverd, wordt door het hele lichaam gebruikt en wordt als het ware door het SI-gewricht overgebracht naar de voorhand.
Pathologie
Het SI-gewricht wordt blootgesteld aan grote krachten. Daardoor is het ook onderhevig aan slijtage. In eerste instantie zal het ligament wat overbelast raken, maar waar stress is, reageert een lichaam. Daar waar het ligament onder spanning staat, zal het been remodelleren (bot-nieuwvorming) en kan er artrose ontstaan. Deze artrose kan enkelzijdig voorkomen of beiderzijds. Soms wat heftiger en soms wat milder.
Klachten en symptomen
Zoals gezegd is het SI verantwoordelijk voor het overbrengen van de kracht van achter naar voren. Het levert de kracht om te gaan zitten en de kracht die nodig is voor verzameling. Problemen hiermee, kunnen dus een oorsprong hebben in het SI-gewricht. Het staken, bokken, of herhaald verkeerd aanspringen in galop vallen daar ook onder. Paarden met een pijnlijk SI-gewricht hebben moeite met het strekken van de achterhand. Springpaarden trekken eerder de achterbenen op dan dat ze de benen naar achter brengen. Vaak trappen ze ook even na bij de landing. Bij langdurige problemen, zal de achterhand ook minder gespierd zijn. Een goede fysiotherapeut herkent pijn in het SI gewricht heel gemakkelijk, maar kan daar geen diagnose over stellen.
Diagnostiek
Allereerst is het herkennen van de klinische uiting van SI-problematiek erg belangrijk. Het klachtenbeeld, de reactie op manipulatie en de bewegingen van het paard in een bewegingsonderzoek of kreupelheidsonderzoek. Deze geven aanleiding tot onderzoek van het SI. Het herkennen van het bewegingspatroon is belangrijk omdat het SI niet te verdoven is met diagnostische anesthesie. Naast het klinisch onderzoek, kunnen we het SI gewricht met een echo in beeld brengen. Dit moet trans-rectaal en levert alleen zicht op de onderzijde van het gewricht. Daarnaast is er de mogelijkheid op een scintigrafie waarbij een verhoogd botmetabolisme als gevolg van remodellering aangetoond kan worden. Dit geeft wel een locatie aan van pathologie, maar geen gedetailleerd beeld van de aandoening.
Het SI-gewricht kan niet in beeld worden gebracht met een röntgenfoto. Ook met MRI is dit niet mogelijk.
Behandeling
Ook hier geldt dat pijn in het SI gewricht niet door 1 discipline valt op te lossen. Allereerst moet de pijn die het paard heeft, aangepakt worden. Dit geeft het paard vertrouwen het gewricht weer te gebruiken en te mobiliseren waardoor de bespiering weer kan toenemen. Medisch kunnen we de botpijn verminderen en de remodellering remmen met medicatie. Lokaal kunnen we het gewricht behandelen met ontstekingsremmers. We doen dit door met een lange naald onder echobegeleiding het SI-gewricht te benaderen. Fysiotherapie en revalidatie zijn heel belangrijk. Hiermee vergroten we de mobiliteit van het gewricht. Daarnaast zijn correcte lichaamsbeweging en training essentieel. Een goede fysiotherapeut en instructeur kunnen in samenspraak met de dierenarts tot een helder revalidatieplan komen.